Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Kto wywiera lepsze wrażenie? Kogo lubimy?

Kto wywiera lepsze wrażenie? Kogo lubimy?

„Zwracam na siebie uwagę, mówię o sobie i swoich osiągnięciach. Jestem lubiany od pierwszych chwil”. „Do czasu!” – twierdzą naukowcy, którzy prowadzili badania nad popularnością i powodzeniem.

Więcej o nauce?! Dołącz do profilu strony. www NAUKA.uj.edu.pl na Facebooku 

Międzynarodowy zespół naukowców przeprowadził kompleksowe badania zmierzające do pokazania, jak kształtuje się popularność osób w nowo powstających grupach (np. wśród studentów I roku). Prace badaczy koordynowała dr Anna Czarna z Instytutu Psychologii Stosowanej UJ, która od lat bada zjawisko narcyzmu. „Przeanalizowaliśmy zachowania i poglądy ponad 270 studentów, podzielonych na 15 grup rówieśniczych. Badane osoby wypełniły kwestionariusz miar narcyzmu, samooceny i test inteligencji emocjonalnej oraz wskazały, które osoby w swojej grupie lubią najbardziej” – wyjaśnia dr Czarna. Pierwszy dane naukowcy uzyskiwali na samym początku semestru, kiedy badani się nie znali. Kolejny pomiar następował po 3 miesiącach, w momencie kiedy studenci mieli więcej informacji o swych koleżankach i kolegach. Jednym z plusów tych badań jest to, że naukowcy zbadali grupy realnie istniejące, a nie sztucznie tworzone w laboratorium psychologicznym.

Artykuł dotyczący badań opublikowało we wrześniu 2016 roku czasopismo „Personality and Social Psychology Bulletin”. Powołują się na nie także media masowe m.in.: „Los Angeles Times”, BBC czy CBSnews.

Ciekawe? Czytaj również: Okołoświąteczny rytuał kula

Przewaga narcyzów

Wyniki analiz były jednoznaczne. W początkowym okresie istnienia grupy najbardziej popularni byli studenci, którzy zwracali na siebie uwagę, podkreślali własne sukcesy, opowiadali o swych doświadczeniach. Badacze klasyfikowali takie osoby, jako narcystyczne. Narcyzi robili świetne pierwsze wrażenie.

Korzystając z zaawansowanych metod pomiarowych badacze stwierdzili, że ta popularność nie jest skutkiem zwykłej wzajemności (kiedy Kasia lubi Basię, Basia prawdopodobnie będzie lubić Kasię) czy przechodniości (kiedy Kasia lubi Basię, a Basia Asię, to wzrasta szansa, że Kasia też będzie lubić Asię) w relacjach towarzyskich. To autentyczny skutek prezentowania przez badane osoby zachowań narcystycznych.

Efekt przewagi narcyzów z czasem zanikał. Wraz z upływem miesięcy to ludzie o niskim poziomie narcyzmu znajdowali przyjaciół i budowali trwalsze kontakty. Jak podkreśla dr Czarna: „nie można tego wyniku przypisać tzw. efektowi sufitowemu, czyli sytuacji, w której ludzie narcystyczni mieliby już tak wielu przyjaciół w grupach, że dalszy wzrost ich popularności byłby po prostu niemożliwy”. Wskaźnik popularności w grupach był ograniczony wyłącznie liczbą członków grupy (stuprocentowa popularność to sytuacja, w której wszyscy członkowie grupy z wyjątkiem Kasi, wskazują Kasię jako osobę którą najbardziej lubią w grupie), a średnia liczba otrzymanych wskazań w grupach była o wiele niższa niż to maksimum.

Ciekawe? Czytaj też: Kiedy słuch widzi rytm [video]

Nowe gwiazdy

W swych analizach naukowcy skupili się także na inteligencji emocjonalnej, którą możemy określić jako zespół zdolności - do trafnego spostrzegania, rozpoznawania, rozumienia i zarządzania emocjami, a więc i wpływania na własne i cudze stany emocjonalne.

Specjalny test inteligencji emocjonalnej opracowała dr Magdalena Śmieja (Instytut Psychologii UJ). Opiera się on na koncepcji prof. Petera Saloveya (Yale University) – jednego z członków grupy badawczej. Salovey stworzył teorię i metodę pomiaru inteligencji umożliwiającą oddzielenie prawdziwej zdolności rozumienia procesów emocjonalnych od bezpodstawnych przechwałek, że posiada się takie zdolności. Test inteligencji emocjonalnej, który wykorzystali badacze, polega na rozwiązywania zadań wymagających rozumienia – na podstawie informacji kontekstowych oraz zachowań i reakcji ludzi – emocji, przebiegu procesów emocjonalnych, ich przyczyn i skutków oraz ludzkich motywacji.

Ten wątek badań okazał się równie interesujący, jak kwestia popularności osób narcystycznych. „Osoby o wysokim poziomie inteligencji emocjonalnej nie były specjalnie popularne na początku znajomości, ale ich przewaga w umiejętności zdobywania przyjaciół i zjednywania sobie ludzi ujawniła się z czasem coraz bardziej” – komentuje krakowska badaczka. To ludzie, jak zaznacza BBC, „(…) których inteligencja emocjonalna była związana z empatią, interesowaniem się sprawami innych oraz rozumieniem ich emocji”, zajmowali pozycję najbardziej lubianych, strącając z podium narcyzów - towarzyskie gwiazdy początkowych etapów znajomości.

Więcej o pracy naukowej dr Anny Czarnej

---------------------------
Ilustracja: Dirck van Baburen, "Narcyz wpatrujący się w swoje odbicie", ok.1621-1622

Polecamy również
Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Pszczoły na diecie? [wideo]

Pszczoły na diecie? [wideo]