Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Ludzkie mleko. Wiemy o nim mniej niż o kosmosie

Ludzkie mleko. Wiemy o nim mniej niż o kosmosie

Mleko kobiece jest niezwykłym płynem biologicznym – unikalnym i niezastąpionym. „Jest fascynujące. Dlatego warto wiedzieć o nim jak najwięcej” – twierdzi Anna Kotlińska z Wydziału Nauk o Zdrowiu.

Więcej o nauce?! Dołącz do profilu strony. www NAUKA.uj.edu.pl na Facebooku 

W ostatnich latach lawinowo wzrasta odsetek cesarskich cięć, powszechne jest stosowanie antybiotyków okołoporodowych oraz karmienie sztucznym mlekiem. Równolegle rośnie liczba alergii pokarmowych i skórnych, zachorowań na cukrzycę oraz astmę. Istotnym problemem staje się otyłość wśród niemowląt i małych dzieci. Dlatego w Klinice Położnictwa i Perinatologii UJ CM podjęto badania mające na celu sprawdzenie jak rodzaj porodu – siłami natury lub przez cięcie – oraz stosowanie antybiotyków podczas narodzin wpływa na skład kobiecego mleka.

To co najlepsze

W gruczołach piersiowych mleko pojawia się już około 13 tygodnia ciąży. W każdej jego małej kropli znajduje się ponad 300 składników idealnie dopasowane do potrzeb dziecka. Pierwsze mleko nazywane jest siarą i wygląda pod mikroskopem jak złoto. Stąd też angielska nazwa gold liquid. Niezwykły jest skład mleka, zmienność oraz funkcja, nie tylko odżywcza (średnio dojrzałe mleko ma w 100ml około: 70 kalorii, 90g wody, 7,4g cukrów, 4,2g tłuszczu, 1,3g białek), ale również komunikacyjna i ochronna. Mleko to pierwsza naturalna szczepionka.

Kropla mleka kobiecego pod mikroskopem (mleko dojrzałe, 9 tydzień laktacji)

„Kobieta daje z własnego ciała to, co jest najlepsze dla dziecka. Matki karmiące to lekarki, aptekarki i pielęgniarki w jednym. Zanim dziecko się rozchoruje ich organizmy już wiedzą co mu jest i produkują leki, które z mlekiem płyną do dziecka” – podkreśla Anna Kotlińska.

Spośród wszystkich ssaków właśnie mleko ludzkie jest najsłodsze – około 7g cukru (głównie laktozy) na 100ml. Dla porównania, ta sama ilość mleka królika składa się z 1,8 g laktozy, a kozy i krowy typu Jersey 4,5g. Obecne są w nim również komórki krwi oraz komórki macierzyste, także przeciwciała (IgA, IgG, IgM, IgE – czyli immunoglobuliny mające wpływ na odporność), hormony, czynniki wzrostu, cytokiny, witaminy, mikro i makroelementy i wiele innych składników.

Nowi osadnicy

„Przez wiele lat uważano, że mleko matki jest dobroczynne, bowiem jest mikrobiologicznie sterylne. Nic bardziej mylnego. Naturalne mleko kobiece pełne jest bakterii niezbędnych do prawidłowego rozwoju dziecka. Na pierwsze bakterie natrafia ono już podczas porodu. Potem zasiedlają one mały organizm przez kontakt ze skórą matki i jej mleko” – podkreśla krakowska badaczka.

Mleko ludzkie zawiera ponad 200 rodzajów oligosacharydów. Te złożone cukry są unikatowe. Produkują je tylko kobiece gruczoły piersiowe. Nie są one trawione przez noworodka, bowiem stanowią specjalną pożywkę dla dobroczynnych mikroorganizmów m.in. Bifidobacterium i Lactobacillus, które z mlekiem trafiają do przewodu pokarmowego dziecka. Dzięki oligosacharydom korzystne bakterie mogą zasiedlać układ pokarmowy noworodka i chronić go przed atakiem patogennych bakterii, wirusów czy grzybów. Poród siłami natury, kontakt skóry ze skórą tuż po porodzie oraz karmienie naturalne to bardzo ważne momenty życia człowieka. Wtedy przyjmuje on od matki konieczną dla zachowania zdrowia, naturalną florę bakteryjną.

Jeśli podany zostanie antybiotyk to...?

„Co jednak wpływa na tak zbawienny skład ludzkiego mleka? Jakie czynniki zewnętrzną mogą je zmieniać? W jaki sposób i do czego ta zmiana może prowadzić? My naukowcy chcemy to wiedzieć, żeby wspomagać kobiety w prawidłowej opiece nad dzieckiem” – wyjaśnia Anna Kotlińska.

Analizator mleka kobiecego MIRIS

Wyróżniamy kilka potencjalnych czynników, które wpływają na skład flory mleka kobiecego, są to: choroby immunologiczne matki i jej dieta, antybiotykoterapia, rodzaj porodu czy okres laktacji. W ostatnich latach zauważalny jest wzrost odsetka wykonywania cesarskich cięć. Czy za tym idzie zmienność składu ogółu bakterii zamieszkujących dane siedlisko (tzw. mikrobiom lub mikrobiota)? Dotychczasowe wyniki badań (np. „Influence of Intrapartum Antibiotic…”) wskazują, że taka zależność może zachodzić. Zaobserwowano zmniejszenie się ilości fizjologicznych, probiotycznych bakterii, co związane jest z narodzinami przez cesarskie cięcie.

Polecamy również
Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Szczepionka przeciwko malarii – przełom?

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Zrozumieć dzikie pszczoły – zespół pierwiastków napędzany energią

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Najdokładniejsze w historii obrazy młodego Wszechświata

Pszczoły na diecie? [wideo]

Pszczoły na diecie? [wideo]